Blog

1

Bezglutenowa kasza gryczana czy zawsze będzie w niej gluten?

08/03/2022

Bezglutenowa kasza gryczana czy zawsze będzie w niej gluten?

08/03/2022

Drukuj
UDOSTĘPNIJ

Nagonki na producentów bezglutenowej kaszy gryczanej mogą sprawić, że zniknie ona z rynku. Dlaczego? Konsumenci z celiakią od razu „wieszają psy” na danej marce, gdy jej kasza gryczana – oznaczona jako bezglutenowa – zawiera pojedyncze obce ziarna, w tym pszenicę. O ile w przypadku innych kasz i wyrobów bezglutenowych faktycznie jest to karygodne i może świadczyć o nierzetelności producenta, to z kaszą gryczaną jest inaczej. Zbadałam temat i wiem jedno: albo to zaakceptujemy i nauczymy się pewnej techniki, albo bezglutenowa kasza gryczana stanie się towarem deficytowym, jak przed laty. Na razie wytwarza ją kilka firm bezglutenowych i praktycznie każda zaliczyła tzw. „wpadkę”. Bo produkcja i sprzedaż zbóż bezglutenowych to twardy orzech do zgryzienia…

Bezglutenowa kasza gryczana – zapamiętaj! Ważne!

  • – Kasza gryczana naturalnie nie zawiera glutenu i jest bezpieczna dla osób z celiakią, alergią na gluten i nieceliakalną nadwrażliwością na gluten, chorobą Duhringa.
  • – Kasza gryczana (biała i prażona) często jest zanieczyszczona ziarnami pszenicy, żyta, jęczmienia lub dzikimi ziarnami np. traw, a nawet mąką pszenną.
  • – Nie kupuj kaszy gryczanej ani innych produktów, które na etykiecie mają ostrzeżenie o możliwej obecności glutenu; kasza z takiego źródła, nawet po wybraniu obcych ziaren, może być zanieczyszczona mąką pszenną; wypłukanie nic nie da, gdyż mąka pszenna w kontakcie z wodą tworzy gluten, a ten przykleja się do ziaren gryki.
  • – Producenci i dostawcy dokładają wszelkich starań, by wypuszczana na rynek kasza oznaczona jako bezglutenowa była taka w 100% – ale to często niemożliwe, dlatego w paczce kaszy mogą się zdarzyć pojedyncze obce ziarna; wystarczy w domu przebrać kaszę i je oddzielić; dotyczy to tylko kasz oznaczonych jako bezglutenowe.
  • – Jeśli nagonka na rzetelnych producentów bezglutenowej kaszy gryczanej będzie narastać, ten produkt zniknie z rynku, bo żadna marka nie może w nieskończoność brać na barki niezawinionych problemów.
  • – Jedzmy kaszę gryczaną bezglutenową przynajmniej 2-3 x w tygodniu, jest źródłem żelaza, białka, błonnika, witamin z grupy B, krzemu itd. 
  • Bezglutenowa kasza gryczana jest w ofercie marek: Pięć Przemian, Denver Food, BIO Planet, w Biedronce (bio).
  • – Jeśli kasza gryczana pochodzi od znanego, dużego i wiarygodnego producenta (np. marka Biedronka, Lidl, Sonko, Kupiec) i na etykiecie nie ma ostrzeżenia o możliwej obecności glutenu, też możesz ją kupić; ale nie kupuj na pamięć, za każdym razem sprawdź etykietę.

Producent zaalarmował o pszenicy w kaszy gryczanej

Na przełomie roku 2021/2022 GIS opublikował ostrzeżenie o wycofaniu z rynku jednej partii bezglutenowej kaszy gryczanej Denver Food. Producent sam zgłosił sprawę służbom sanitarnym.

W necie zawrzało – co to się działo na grupkach! Ludzie zmieszali z błotem producenta, który od lat z pasją, oddaniem i profesjonalizmem wytwarza żywność dla osób z celiakią: kasze, ziarna, mąki, strączki, bakalie, orzechy, dania wegańskie itd. Bogu ducha winny producent bronił się faktami, a są one następujące, co sama sprawdziłam w kilku źródłach:

  • – ta konkretna kasza gryczana została dostarczona do Denver Food przez 100% bezglutenowy młyn, który na co dzień zaopatruje wiele bezglutenowych marek w Polsce i za granicą (szczegóły w ramce poniżej), na dodatek wszystkie jego wyroby bezglutenowe mają tzw. certyfikat, czyli płatny znak przekreślonego kłosa, nadawany przez jedno ze stowarzyszeń; dzięki szerokiej akcji marketingowej tenże znak jest dla części osób z celiakią jedynym gwarantem bezglutenowości – no więc to jest przykład, że nie zawsze tak jest 
  • – ta konkretna kasza gryczana miała aktualne badania zarówno od producenta, jak i z młyna – według tych różnych badań była bezglutenowa, bezpieczna da osób z celiakią
  • – w magazynach Denver Food nie są przetwarzane ani sortowane żadne zboża ani produkty zawierające gluten
  • – właściciel marki Denver Food sam pozyskał informację o obecności ziaren pszenicy  w tej partii kaszy gryczanej bezglutenowej i powiadomił Główny Inspektorat Sanitarny, który następnie wydał ostrzeżenie publiczne 
  • – marka Denver Food trafia na rynek azjatycki, dlatego jej właściciel każdorazowo musi badać każdą partię surowca, niezależnie od badań dostarczonych przez producenta i dostawcę – dlatego owa „felerna” kasza gryczana tez była kilkakrotnie przebadana

Skąd bierze się gluten w bezglutenowej kaszy gryczanej?

No to jak: została tyle razy przebadana, a ciągle jest w niej gdzieś gluten? Często się dziwicie, dlaczego w kaszy gryczanej (bezglutenowej przecież z natury) znajdują się czasem ziarna pszenicy, żyta czy jęczmienia. Otóż chodzi o zanieczyszczenia krzyżowe.

Zanieczyszczenie krzyżowe to ryzyko zanieczyszczenia produkowanej żywności lub potrawy alergenami, w tym przypadku glutenem. Chodzi o przeniesienie składników lub innych substancji alergennych (np. gluten, mleko, jaja, ryby, mąka pszenna, soja itd.) z jednego produktu na inny, co w efekcie powoduje lub może spowodować wystąpienie alergenu w produkcie końcowym, teoretycznie bezglutenowym. Do zanieczyszczenia krzyżowego glutenem może dojść m. in. w czasie zbiorów (np. owsa, gryki, prosa itd.), transportu (kombajny), przechowywania (silosy, magazyny), przetwarzania (wspólna hala produkcyjna lub kuchnia domowa), serwowania (np. w restauracji czy stołówce szkolnej, ale również w domu) lub w sprzedaży (krojenie wędlin na wspólnej krajalnicy).

 No dobra, ale skąd gluten w kaszy gryczanej oznaczonej jako bezglutenowa? Czy producenci niedokładnie sprawdzają ten surowiec? A może badania z laboratorium są przekłamane? Pytań jest wiele, a odpowiedź jest bardzo prosta, czytajcie dalej…

Tutaj kupisz

Bezglutenową książkę kucharską, jakiej jeszcze nie było + ebook na thermomix

Co robią producenci, by zadbać o bezglutenowość kaszy gryczanej?

Wiarygodni dostawcy, producenci i dystrybutorzy (Grano, Denver Food, Pięć Przemian), którzy podejmują się sprzedaży kaszy gryczanej bez glutenu, dwoją się i troją, by zadbać o 100% czystość surowca. Oto, co robią:

  • na każdym etapie badają każdą dostawę gryki i kaszy gryczanej zarówno w zewnętrznych laboratoriach, jak i we własnych pracowniach
  • sortery optyczne wychwytują z kaszy gryczanej wszystkie ziarna, które mają inny kolor, niż gryka
  • sita ustawione wg parametrów dla kaszy gryczanej odsiewają wszystkie „obce” ziarna, które mają inny kształt i średnicę

Problem w tym, że ziarna pszenicy i kaszy gryczanej mają ten sam kolor i tę samą średnicę … Dlatego zdarza się, że sortery przepuszczają pszenicę, traktując ja jak kaszę gryczaną. Ten problem nie istnieje przy innych ziarnach, takich jak kasza jaglana, sorgo, amarantus, ryż itp.

  • – Liczne reklamacje doprowadziły do sytuacji, że obecnie żaden szanujący się dostawca nie zagwarantuje 100% czystości kaszy gryczanej – podkreśla Przemysław Gierak z Denver Food, który „zjadł zęby” na kaszy gryczanej, od lat walczy o zapewnienie bezglutenowej kaszy gryczanej w Polsce. – W specyfikacji każdy zaznacza, że nie wyklucza obecności obcych ziaren w ilości 0,05%. Bo nikt nie może zapewnić, że w stukilogramowym worku gryki nie znajdą się 4 ziarna pszenicy.

Bezglutenowa kasza gryczana to bardzo kłopotliwy surowiec…

Rynek bezglutenowy rozwinięty jest najmocniej na poziomie małych i średnich producentów. Nie są oni w stanie wymóc na wszystkich młynach dbania o standardy jakości bezglutenowej. Bardzo mało jest kaszarni nastawionych tylko na „bezgluten”, a do tego maszyny sortujące, które są w stanie oddzielić niepożądane ziarno są bardzo drogie.

  • – Kiedyś mieliśmy mąkę gryczaną bezglutenową, ale w jednej partii normy były mocno przekroczone i musieliśmy zwrócić surowiec i zrezygnować z dostawcy. Obecnie szukamy nowego producenta, ale ceny są kosmiczne. Z kaszą mieliśmy podobnie, ale na szczęście znaleźliśmy nowego dostawcę i jak do tej pory nie było problemu – mówi Stanisław Mędrzecki, współwłaściciel bezglutenowej marki Pięć Przemian.

Jednym z dostawców bezglutenowej kaszy gryczanej jest specjalistyczny młyn Grano z Wielkopolski. Firma kupuje grykę od rolników specjalizujących się wyłącznie w uprawie tego jednego zboża albo w skupie. Kupiona gryka jest przebadana na obecność glifosatu, natomiast na gluten albo jest badana albo producent deklaruje brak glutenu. Niezależnie od deklaracji i wyników badań, Grano bada każdą partię kaszy we własnym laboratorium: pobiera próbki z każdego worka, miesza je i sprawdza odczynnikami. Może się zdarzyć, że w pobranych próbkach nie trafi się ani jedno „zaplątane przypadkiem” ziarno pszenicy, ale ono trafi potem do opakowania kilogramowego i zostanie znalezione przez konsumenta.

  • – Metodą Elisa badamy na zawartość glutenu zarówno surowiec, który dociera do młyna, ale również gotowy produkt: kaszę gryczaną lub mąkę. mamy własne maszyny sortujące, przez które przechodzi każdy surowiec przeznaczony dla konsumentów z celiakią. Oprócz tego pobieramy próbkę z każdego dużego worka posortowanej kaszy – mówi Dominika Mierzwa z działu jakości w młynie Grano. – Produkty wysyłamy do sprzedaży dopiero, gdy znamy wyniki badań i potwierdzają one bezglutenowość. Tych etapów naprawdę jest sporo, a i tak nie jesteśmy w stanie uniknąć tych obcych, pojedynczych ziaren pszenicy.

Bezglutenowa kasza gryczana – jeść czy nie jeść?

Zdecydowanie jeść kaszę gryczaną bezglutenową, ale jak wspomniałam na wstępie, musi pochodzić od zaufanej marki i przed jedzeniem każdą porcję należy przebrać na sitku. Obecnie niedostępna jest prażona kasza gryczana bez glutenu, gdyż żaden producent nie jest w stanie zaoferować nawet 99,9% czystości bezglutenowej. Po prostu nie ma takiej na rynku. Ale spokojnie: i tak najzdrowsza jest biała kasza gryczana, gdyż zachowuje wszystkie składniki cenne dla zdrowia osoby z celiakią

Kasza gryczana ma wiele zastosowań w kuchni, można ją jeść na słodko i sono, przemycać w kotletach, gołąbkach, chlebie, sałatkach, zupach itp. Im więcej jej, tym lepiej dla zdrowia. Kasza gryczana ma niski indeks glikemiczny (ważne dla osób z insulinoopornością i cukrzycą), pomaga regulować procesy trawienne (dzięki błonnikowi) i poziom cholesterolu.

Na blogu mam wiele przepisów na bazie kaszy gryczanej, oto niektóre z nich:

  • kasza gryczana z pieczonymi warzywami KLIK
  • zdrowy chleb bezglutenowy z kaszą gryczaną KLIK
  • pomidorowa z kaszą gryczaną KLIK
  • wegańskie pierogi bezglutenowe z kaszą gryczaną KLIK
  • jak ugotować kaszę gryczaną na sypko KLIK
  • tanie, bezglutenowe kotlety wegańskie z kaszy gryczanej KLIK
  • bezglutenowy prowiant do pudełka KLIK

Tutaj kupisz

Bajkę terapeutyczną dla dzieci z celiakią i na dietach eliminacyjnych

KOMENTARZE (1)

Anna 27/07/2022 15:04
Kupiłam kaszę gryczaną firmy pięć przemian i niestety w opakowaniu 800g z datą ważności 31.08.2022 na wstępie 3 ziarnka zbóż glutenowych i inne jakieś drobne nie będące kaszą ;( I jak to podać dziecku z celiakią?
Co nowego?

Instagram

Bądź na bieżąco

Newsletter

Zapisz się