SKLEP

Menu

Blog O mnie Współpraca Kontakt

Blog

22

Diagnostyka celiakii jak się przygotować do biopsji?

23/11/2017

Diagnostyka celiakii jak się przygotować do biopsji?

23/11/2017

Drukuj
UDOSTĘPNIJ

Gastroskopia i biopsja jelita cienkiego oraz dwunastnicy jest u dorosłych badaniem niezbędnym w diagnostyce celiakii. Jak się przygotować do gastroskopii? Czy pobranie wycinka z jelita boli? Dlaczego nie należy nadużywać tego badania diagnostycznego? Czy lekarze wykonują biopsję jelita na życzenie lub pod narkozą? A bezbolesna kapsuła endoskopowa w diagnostyce celiakii jest przydatnym badaniem? Zapraszam do lektury.

Celiakia – co to jest?

Celiakia * (choroba trzewna) jest chorobą genetyczną o charakterze autoimmunologicznym, związaną z nietolerancją glutenu (czyli białka zawartego w pszenicy, życie i jęczmieniu, a także z powodu zanieczyszczeń w powszechnie dostępnym owsie).  U dzieci i dorosłych chorych na celiakię gluten powoduje zanik kosmków jelitowych (wypustek śluzówki jelit odpowiedzialnych za przyswajanie substancji odżywczych z pożywienia), co prowadzi do zaburzeń wchłaniania, niedożywienia i niedoborów składników odżywczych w organizmie. Celiakia jest na całe życie – nie można jej wyleczyć. Jedynym lekiem, gwarantującym cofnięcie objawów, jest rygorystyczne stosowanie przez całe życie zbilansowanej i zdrowej diety bezglutenowej. 

*Źródło: www.gastrolgia.mp.pl

Diagnostyka celiakii u dzieci i dorosłych

W innym wpisie poruszałam już temat diagnostyki celiakii u dzieci i dorosłych – KLIKNIJ. W skrócie zaznaczę tylko, że u dzieci do zdiagnozowania celiakii wystarczy, gdy poziom przeciwciał związanych z celiakią jest podwyższony 10-krotnie, a badanie genetyczne dało pozytywny wynik (ale zdarza się, że i u dzieci konieczne jest wykonanie biopsji). U dorosłych z kolei wymagany jest identyczny jak u dzieci poziom przeciwciał oraz gastroskopia i biopsja z jelita cienkiego i dwunastnicy.  Co ważne –  w Polsce badania wykrywające celiakie są bezpłatne – choć czasem trzeba na nie długo czekać. Skierowanie na gastroskopię i biopsję może wydać lekarz rodzinny. 

Gastrokopia – niezbędna w diagnostyce celiakii u dorosłych

By wykryć celiakię, niezbędne jest wykonanie gastroskopii i niejako przy okazji biopsji z jelita cienkiego i dwunastnicy. Co to jest gastroskopia? Gastroskopia to podstawowe badanie profilaktyczne, które pozwala dokładnie ocenić przełyk, żołądek i opuszkę dwunastnicy. Gastroskopia wykonywana jest przy pomocy giętkiego aparatu – endoskopu – grubości małego palca, który jest zakładany do żołądka przez usta.

Co to jest biopsja? To pobranie mikroskopijnego wycinka z narządu, który jest podejrzewany o wystąpienie objawów. W przypadku celiakii bada się właśnie jelito cienkie i dwunastnicę. 

Gastroskopię, a tym samym wspomnianą biopsję, wykonuje się w pracowni specjalistycznej, bez konieczności pobytu w szpitalu. U dorosłych badanie to przeprowadza się generalnie bez znieczulenia (pomijając spryskanie gardła aerozolem), a u mniejszych dzieci – w znieczuleniu. Gastroskopię zawsze wykonuje lekarz specjalista: gastrolog lub chirurg.

Jak przygotować się do gastroskopii?

Jak przygotować się do gastroskopii? Coś o tym wiem, bo w swoim niespełna 40-letnim życiu przeszłam tych zabiegów przynajmniej dziesięć.

  • Do pracowni przychodzimy na czczo: nie jemy i nie pijemy już od godz 18 dnia poprzedniego. Warto zastosować się do tego zalecenia, unikniemy bowiem nieprzyjemnych objawów w trakcie badania. 
  • Od rana przed badaniem nie należy palić papierosów ani żuć gumy. Można odświeżać sobie oddech płynem do płukania ust.
  • Kto przyjmuje na stałe leki, zażywa je o stałej porze, np. rano i popija niewielką ilością wody – chyba, że lekarz zaleci inaczej. 
  • Gastroskopia to rutynowy zabieg, który trwa tylko 3 minuty.
  • Ważne jest pozytywne nastawienie. Dlatego nie myśl o tym badaniu każdego dnia przed spaniem. Idź do poradni, daj skierowanie i staw temu czoła.
  • Słuchaj poleceń personelu – oni doradzą, jak ułożyć głowę, jaką przybrać pozycję, jak oddychać.
  • Spokojny oddech uratuje cię przed paniką. Uświadom sobie, że nie udusisz się z endoskopem w przełyku – naprawdę da się oddychać, mimo że gardło chce wypchnąć ciało obce na zewnątrz.
  • Przed badaniem lepiej zdjąć przylegającą do szyi biżuterię, by nie pogłębiała dyskomfortu. 
  • Lepiej się przygotować psychicznie, że w czasie badania organizm różnie reaguje na ciało obce. Gastroskopii towarzyszy odbijanie, burczenie, intensywne ślinienie to naturalna reakcja i personel jest do tego przyzwyczajony. 
  • Na badanie warto wziąć do torebki kanapkę i wodę, by po gastroskopii móc szybko zaspokoić pierwszy głód. 
  • Przez kilka godzin po badaniu może się utrzymywać dyskomfort w przełyku.

Na czym polega badanie endoskopowe?

Na czym polega gastroskopia? Opowiem obrazowo, bez używania specjalistycznych określeń. Najpierw pielęgniarka miejscowo znieczula nam gardło lekiem w postaci aerozolu (spryskuje je mocno miętowym płynem, który należy przełknąć) i układa nas na kozetce. Głowę układamy na podwyższeniu, przygiętą do klatki piersiowej, na porządnej stercie papierowych ręczników. Następnie musimy zacisnąć zęby na plastikowym ustniku i rozpoczyna się badanie. Nie jest przyjemne, ale na pociechę powiem, że trwa tylko 3 minuty.

Lekarz wsuwa nam do ust endoskop, czyli giętką rurę o grubości małego palca, zakończoną kamerką. Długość, kolor i grubość rurki może przerażać – ale spokojnie, to naprawdę zmieści się w przełyku, żołądku i jelicie :). Endoskop musi dojść aż do dwunastnicy i jelita cienkiego. Specjalista na monitorze ogląda wnętrze tych narządów, ocenia stan błony śluzowej, wychwytuje nieprawidłowości. Może również wykonać biopsję jelita cienkiego i dwunastnicy, które są niezbędne w diagnostyce celiakii u dorosłych. 

Biopsja jelita cienkiego i dwunastnicy

(*) Biopsję jelita, czyli pobranie wycinka, wykonuje się w trakcie badania endoskopowego. Materiał do badania pobiera się specjalnymi kleszczykami, wprowadzanymi przez endoskop, a uzyskany w ten sposób fragment wysyła się do badania histopatologicznego. W trakcie badania lekarz stwierdza makroskopowo wygładzoną powierzchnię jelita cienkiego i rozdęte pętle jelitowe. Biopsję wykonuje się pod kontrolą wzroku, aby uniknąć pobrania materiału z makroskopowo niezmienionej śluzówki. Drugą metodą jest tzw. biopsja ssąca metodą kapsułkową, która nie wymaga wykonania endoskopii. Jak wspomniałam wcześniej, u małych dzieci badanie endoskopowe wykonuje się w znieczuleniu ogólnym.

Obecnie gastroskopia i biopsja są badaniami bezpiecznymi, wykonywanymi coraz bardziej nowoczesnym sprzętem. Mimo wszystko są to jednak badania inwazyjne. Dlatego nie ma biopsji na życzenie – o jej wykonaniu decyduje specjalista. 

(*) Źródło: www.gastrologia.mp.pl

Endoskopia kapsułowa – przełom w diagnostyce celiakii?

Od kilku lat w Polsce badania przewodu pokarmowego można wykonać bardziej komfortowo dla pacjenta – przy pomocy kapsuły endoskopowej. Połykana przez pacjenta kapsułka endoskopowa przemieszcza się przez przewód pokarmowy, wykonując serię zdjęć za pomocą wbudowanych kamer. Po zakończeniu badania obrazy z rejestratora są przekazywane do komputera, gdzie analizuje je lekarz. Kapsułka jest wydalana przez pacjenta w sposób naturalny (z kałem).

Czy w diagnostyce celiakii kapsuła endoskopowa jest przydatna? Specjaliści są zgodni: kapsuła pozwala na diagnozowanie wielu chorób układu pokarmowego lub na ocenę ewentualnych powikłań celiakii. Jednak przy jej pomocy nie pobiera się wycinka kosmków jelitowych. Nie można więc ocenić stopnia ich zniszczenia, a dopiero taki wynik pozwala zdiagnozować celiakię… Znam jednak osobiście pacjenta z celiakią, u którego udało się ostatecznie potwierdzić chorobę dopiero przy pomocy kapsuły endoskopowej. Nie odsądzajmy jej więc od czci i wiary, wybór metody diagnostycznej pozostawiając zaufanemu gastrologowi. Tak na marginesie: NFZ nie refunduje badań kapsułą endoskopową, za badanie płaci się od 3-5 tys. zł.

Osoby, które dla których gastroskopia i biopsja jelita cienkiego oraz dwunastnicy wydają się zbyt trudnym przeżyciem, mogą skorzystać z badania pod narkozą. Taka forma badania jest dostępna w lecznictwie prywatnym. Ile kosztuje gastroskopia i biopsja pod narkozą? Około tysiąc zł. 

KOMENTARZE (22)

KrychaKa 14/02/2023 11:47
prosba o pomoc, wczoraj bylam u polecanego dzieciecego gastrologa z synkiem z autyzmem i padaczka, synek juz jest na diecie 3 x bez od paru miesiecy, doktor powiedziała ze w tym momencie biopsja nie nie wykarze. Czy to prawda ze nie da sie nic ocenic bedac na diecie?
Bezglutenowa Mama 15/02/2023 20:42
Pani doktor ma rację: jeśli dziecko jest na diecie, badania są bez sensu... O tym zresztą też jest mowa w artykule.
Agata 01/08/2022 20:49
Ja po kilku godzinach bez jedzenia mam tak straszny ból żołądka że nie mogę chodzić bez bólu a nawet leżeć więc proszę mówić za siebie...
Joanna 29/03/2018 06:49
Jakies rady przy gastroskopii w godzinach popołudniowych? Od rana do 17 na czczo może być nieziemsko trudne
Antoni 14/04/2019 16:39
Czy Pani mówi o sobie? Pani Joanno jest Pani dorosłą osobą (prawdopodobnie) i nie potrafi Pani wytrzymać cały dzień bez jedzenia? Jednak 21 wiek to coś niesamowitego, ludzie są tacy słabi. Niech Pani sobie wyobrazi, że niektórzy piją tylko wodę przez kilka dni (w celach zdrowotnych lub religijnych) i potrafią wytrzymać. Swoją drogą ja byłem na poście dr Dąbrowskiej (jedzenie niskokalorycznych warzyw i owoców) 10 dni i nie jest to trudne do wytrzymania, po 3 dniach już mi się odechciało jeść i piłem samą wodę.
Agata 01/08/2022 20:48
Ja po kilku godzinach bez jedzenia mam tak straszny ból żołądka że nie mogę chodzić bez bólu a nawet leżeć więc proszę mówić za siebie...
Bezglutenowa Mama 15/04/2019 09:34
Zgadza się, z każdym dniem na diecie jest coraz łatwiej - np. na diecie bez cukru, bez mięsa, bez pieczywa itp. Osobiście jednak nie jestem zwolennikiem restrykcyjnych diet (pomijam dietę bezglutenową w celiakii) - uważam, że organizm powinien otrzymywać wszystkie niezbędne składniki w codziennym pożywieniu.
Bezglutenowa Mama 29/03/2018 11:15
Na pewno nie będzie łatwo, nie zazdroszczę.... Najlepiej spytaj lekarza albo pielęgniarkę z poradni endoskopowej. Z tego co pamiętam, trzeba być na czczo około 12 godzin, więc teoretycznie w nocy mogłabyś jeszcze jeść...
Ala 22/02/2018 07:06
Gdzie można zrobic biopsję w Poznaniu i za ile? Moze ktoś wie.
Bezglutenowa Mama 22/02/2018 08:47
Ja pewnie bym się zdecydowała w szpitalu na Przybyszewskiego, ale nie wiem, ile kosztuje prywatnie. Może ktoś z internautów wie - zapytam na zaraz FB., więc zapraszam do śledzenia profilu Bezglutenowej Mamy.
Edyta 15/12/2017 22:06
Corka 5 lat. Mogła od razu jeść kanapkę.
Bezglutenowa Mama 15/12/2017 22:43
No proszę :) Nie było potrzeby głodzenia dziecka :)
Edyta 15/12/2017 22:05
W Warszawie to bylo 1 tyś w 2015 w prywatnej placówce.
Bezglutenowa Mama 15/12/2017 22:43
Za samo znieczulenie?
Adrian 24/11/2017 17:32
Po znieczuleniu gardłowym, jedzenie jest wykluczone z uwagi na możliwość uduszenia się.
Bezglutenowa Mama 27/11/2017 08:15
Jasne, ale zależy, jak szybko puści znieczulenie - to bardo indywidualna sprawa.
Magda 23/11/2017 22:01
Gastroskopia pod narkozą z pobraniem wycinka 380 zł - 400 zł.
Bezglutenowa Mama 24/11/2017 08:17
Zależy od ośrodka - sprawdzałam w Szczecinie, tam cena może dojść do 1 tys. zł. Oczywiście cena zależy od ośrodka.
Dagmara Kos 23/11/2017 21:28
Dlaczego aż tyle razy przechodziłaś gastroskopię? Mojego synka zdiagnozowano w lipcu i badania były dla nas wielkim przeżyciem, dlatego przerażenie mnie bierze, gdy pomyślę, że może nas to czekać ponownie :( Myślałam, że to jednorazowa sprawa.
Bezglutenowa Mama 24/11/2017 08:21
Od 1979 r. lekarze dopiero uczyli się celiakii i myśleli, że ona przechodzi pod wpływem stosowania diety przez rok. Dlatego dzieci miały częste prowokacje i biopsje. Spokojnie - obecnie to raczej jednorazowa sprawa. Chyba, że wiele objawów nie zniknie mimo diety - wtedy lekarz może po kilku latach zrobić biopsję kontrolną. Ale nie martw się, to rzadkość.
Adrian 23/11/2017 15:22
Artykuł nie do końca prawdziwy, nie można jeść bezpośrednio po gastroskopii to po pierwsze, a po drugie to dla dorosłych też jest znieczulenie miejscowe do gardła...
Bezglutenowa Mama 24/11/2017 08:23
Wpis jest z perspektywy własnych doświadczeń. Psiknięcia w gardło nie nazywam znieczuleniem, bo i tak człowiek cierpi :), choć pewnie fachowo tak się nazywa. Co do jedzenia - mnie lekarz pozwala, ale nie obiad, lecz własnie kanapeczkę.
Co nowego?

Instagram

Bądź na bieżąco

Newsletter

Zapisz się