Blog

1

Odporność w celiakii liczy się suma działań, a nie suplement

17/10/2020

Odporność w celiakii liczy się suma działań, a nie suplement

17/10/2020

Drukuj
UDOSTĘPNIJ
Odporność – celowo poruszam ten temat w sobotę, na dodatek w szczycie pandemii Covid-19 . Masz celiakię czy nie, nie daj się mamić cudownymi reklamami suplementów diety, diet-cud, witamin czy przeróżnych specyfików, bo JEDEN PRODUKT nigdy nie zadziała w pojedynkę. Nie wesprzesz odporności łykaniem jednej kapsułki dziennie, jeśli….
No właśnie. Czytam książkę „Była sobie odporność” autorstwa brytyjskiej doktor immunologii. Oto, co ma wpływ na odporność w celiakii i nie tylko, i co warto sobie dziś wziąć do serca, i najlepiej od razu, przy wolnej sobocie czy niedzieli, wprowadzić w życie. Przeczytaj i podziel się swoją opinią w komentarzu, może nie zgadzasz się z którąś z propozycji autorki książki?

Odporność u osób z celiakią w telegraficznym skrócie

– dobry sen 7-9 godzin na dobę + drzemka w ciągu dnia, bo bezsenność naraża na częstsze choroby
– zrezygnuj z fast-foodów, przetworzonej gotowej żywności, ze słodyczy sklepowych, – cukru, z nadmiaru soli – na rzecz warzyw
– śpij w chłodnej sypialni 16 – 18 stopni C
– jedz posiłki w miarę regularnie
– dobrostan psychiczny i nerwy na wodzy również mają znaczenie dla odporności
– spędzaj czas na dworze, gdy jest słońce, ale witaminę D suplementuj przez cały rok, uprzednio badając jej poziom we krwi
☀
– jedz węglowodany złożone: brązowy ryż, ziemniaki, kasze gryczaną i jaglaną, sorgo, płatki owsiane i gryczane i jaglane, fasolę, ciecierzycę, soczewicę
– nie sięgaj zbyt pochopnie po tabletki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe
– nie stosuj diety niskowęglowodanowej czyli niskobłonnikowej, bo zagłodzisz dobre bakterie w jelitach, które chronią Cię przed chorobami
– odstaw słodzone napoje i płyny do płukania ust chloroheksydynę, bo niszczą mikrobiom w jamie ustnej
– unikaj antybiotyków jak zarazy – stosuj je tylko w naprawdę uzasadnionych okolicznościach i po wykonaniu badań
– unikaj środków przeczyszczających – on niszczą florę bakteryjną jelit
– w ciągu tygodnia zjadaj 30 różnych produktów roślinnych, by zapewnić odpowiednia porcję bezcennego dla jelit błonnika
– zmywarka niszczy i dezynfekuje pożyteczne drobnoustroje – lepsze jest ręczne mycie naczyń
– ruszaj się jak najczęściej w ciągu dnia: wstawaj od komputera, rób skłony, chodź po schodach, jedź do pracy rowerem lub idź pieszo; siedzący tryb życia to cichy zabójca
‍♂️
– wysokoprocentowy alkohol pity regularnie zubaża mikrobiom u osób z celiakią i nie tylko 
– ssanie kciuka i obgryzanie paznokci przez dzieci to dobra forma szczepień – ale pod warunkiem, że w czasie obecnej pandemii dziecko jest w domu, a nie obgryza paznokcie w szkole czy na placu zabaw
– 2-3 x w tygodniu jedz tłuste ryby (łosoś, makrela, śledź), codziennie jedz oliwę z oliwek i olej lniany
– spędzaj czas na łonie natury: działka, las, park, łąka, jezioro

– włącz do codziennej diety korzeń kurkumy lub kurkumę w proszku + pieprz – bezglutenowe przyprawy znajdziesz w Magros Przyprawy

– gdy złapie Cię przeziębienie, słuchaj organizmu: śpij, leż w łóżku, odpoczywaj, jedz ciepłe pokarmy, zupy itp. – wtedy wszystkie moce organizmu wspierają układ immunologiczny
– stres działa zabójczo a umysł i układ immunologiczny
– jedz białko zwierzęce i roślinne (mięso, drób, ryby, jaja, strączki, komosa ryżowa)
– sauna podnosi odporność organizmu na zakażenia
– mniej ekranów w codziennym życiu, zwłaszcza 1-2 godziny przed spaniem: smartfonów, tabletów, komputerów
– 30-45 minut umiarkowanego wysiłku dziennie (rower, bieganie, szybki spacer itp.) o połowę zmniejsza ryzyko przeziębienia, a w razie choroby pomaga szybciej wyzdrowieć; ale uwaga: nadmierny np. 1,5 godzinny intensywny wysiłek bez zaplanowanego odpoczynku obniża odporność
‍♂️
– bez względu na wiek uprawianie sportu zmienia na korzyść skład mikrobioty w jelitach – ruch to świetny probiotyk
️‍♀️
– hartowanie zimnem: zimny prysznic, morsowanie, krioterapia
– dla odporności są ważne składniki zawarte w pożywieniu: wit C, D, A, cyn, selen, a także fitoskładniki (zielona herbata, brokuł, cebula, kawa, jabłka, pomidory, marchew, bataty, rozmaryn, szałwia, winogrona, czerwone wino, kiełki brokułu

– zrzuć zbędne kilogramy: zdrowa zbilansowana dieta od dobrego dietetyka + wysiłek fizyczny

‍♂️
– miód i dobry rosół z wiejskiej kury jest skuteczniejszy od syropu na kaszel dla dzieci
– jedz czosnek, ale najpierw go obierz, zmiażdż, odstaw na 10 minut, a dopiero potem poddaj obróbce cieplnej
– bez względu na wszystko, co wyżej przedstawiłam, i tak kluczowe są geny, jakie odziedziczyliśmy po rodzicach i dziadkach, karmienie piersią przez mamę oraz nasz styl życia w ciągu pierwszych pięciu lat od narodzin; jednakże nadal sporo zależy od Twoich codziennych wyborów i stylu życia – od Ciebie zależy, jak będą działać Twoje komórki odpornościowe
‍♀️
– nie daj się sfiksować modom na dietę na odporność czy super składnikom zalecanym przez celebrytów; po prostu jedz sezonowo, a zamiast diety kupionej przez internet wybierz się do dietetyka specjalizującego się w diecie bezglutenowej
– dobry, sprawdzony probiotyk bezglutenowy pomaga zwalczyć przeziębienie, ale tylko wtedy, gdy stosujesz inne zasady wspomagania odporności, które wymieniłam powyżej

Sen, mało stresu, optymizm, natura, przyjaźni ludzie

Sen to rekonwalescencja organizmu po wyczerpującej i stresującej pracy, po intensywnych treningach na siłowni, wreszcie – po codziennych zmaganiach. Im więcej zajęć, tym więcej snu – nawet 9 godzin na dobę. Jak wskazuje dr Jenna Macciochi,  autorka książki „Była sobie odporność”, już jedna słabo przespana noc „prowadzi do dramatycznej redukcji komórek NK – pierwszej linii obrony  odporności przeciwko wirusom i potencjalnie rakotwórczym komórkom„. Pani doktor wskazuje również brak snu jako możliwą przyczynę częstych w ciągu roku przeziębień. Bo spanie 6 godzin i mniej na dobę aż czterokrotnie bardziej naraża nas na przeziębienia. Sen leczy nas również wtedy, gdy już jesteśmy chorzy – np. nocna gorączka działa jak cudowny lek. 

Kolejnym sposobem wspomagania odporności jest kontakt z naturą: szum morza, zapach lasu, piękny krajobraz górski, spacer ukwieconymi łąkami działają jak balsam dla duszy. Obniżają stres i przywracają równowagę układowi nerwowemu. Po parogodzinnym pobycie na łonie przyrody spada poziom kortyzolu (hormon stresu), poprawia się też funkcjonowanie komórek odpornościowych i łapiemy witaminę D. 

Autorka książki mówi również o optymizmie życiowym i obecności przyjaznych ludzi w naszym życiu. Podkreśla, że organizm reaguje na wszystko, co mówi umysł – negatywne nastawienie i samotność obniżają odporność. Badania wykazują m. in., że osoby poświęcające czas na hobby wzmacniające poczucie szczęścia czy spotykające się z przyjaciółmi i rodziną, szybciej wracają do zdrowia po przebytym zakażeniu. 

Zdrowa dieta bezglutenowa, węglowodany i błonnik

Nie łudź się, że lansowana przez jakiegoś celebrytę dieta – cud zapewni Ci zdrowe i długie życie i pomoże uniknąć zakażenia koronawirusem. Celiakia to choroba, która wymaga ścisłej diety bezglutenowej, zbilansowanej przez dobrego dietetyka KLIK. I to wystarczy, by osoba z celiakią miała pewność, że jej sposób odżywiania wspomaga odporność. Ale podkreślam: to musi być zbilansowana dieta bezglutenowa. Nie rezygnuj z dobrych węglowodanów, bo one zawierają błonnik bezcenny dla jelit u dziecka i dorosłego z celiakią. Dla przykładu: mikrobiom myszy, którym podawano jedzenie ubogie w błonnik, skurczył się dziesięciokrotnie. W konsekwencji głodowały dobre bakterie w jelitach, podwyższył się stan zapalny we krwi, który prognozuje choroby przewlekłe w przyszłości i brak wsparcia w chorobie.

Jedz przynajmniej 30 różnych warzyw tygodniowo, surowych i gotowanych (u mnie to: cebula, czosnek, por, cukinia, bakłażan, marchew, pietruszka, seler, rzepa, natka pietruszki, brokuły, kalafior, fasolka szparagowa, ogórki kiszone, pomidory, bataty, groszek zielony, kapusta czerwona, kapusta biała, sałata, dynia, buraki, szpinak, brukselka, oliwki, papryka czerwona, papryka żółta, jarmuż). Ważne: nie wykluczaj z diety żadnych składników dopóki nie potwierdzisz, że naprawdę Cię uczulają. 

Zdrowe tłuszcze, białko i inne składniki „diety odpornościowej”

Autorka książki „Była sobie odporność” słusznie zauważa, że nie istnieje dieta odpornościowa. Ale istnieje ścisły związek między sposobem odżywiania i układem odpornościowym. Dlatego zadbaj, aby w Twoim menu znalazły się:

  • wartościowe białka, które budują komórki naszego ciała; ograniczenie zalecanej porcji białka o 25% na dobę znacznie upośledza odporność; zalecana porcja białka na dobę to 0,8 g na każdy kilogram ciała, czyli osoba o wadze 60 kg musi zjeść codziennie około 50 g białka w postaci: ryb, jaj, drobiu, mięsa, strączków, komosy ryżowej. W czasie choroby i po 65 roku życia należy zjadać aż 1,2 g białka na kg masy ciała. 
  • zdrowe tłuszcze, które dostarczają witaminy A, D, E i K: tłuste ryby (łosoś, makrela, śledź), olej lniany, dyniowy i oliwa z oliwek z pewnego źródła (my od roku jemy cudowne oliwy z młyna Casas de Hualdo, w Polsce dostępne w sklepie internetowym oliwnyraj.pl  KLIK 
  • cynk (mięso, jaja, wątroba, ryby, pestki dyni i słonecznika, cebula i czosnek) – jest szczególnie ważny, tym bardziej, że osoby z celiakią mogą słabiej go wchłaniać
  • selen (pestki słonecznika, łosoś, borowik szlachetny, orzechy, wątróbka, żółtko jaja, kiełki); uwaga, wchłanianie cynku osłabia witamina C i słodycze
  • witamina A (marchew, jarmuż, szpinak, czerwona papryka, morele, jaja), witamina C (natka pietruszki, dzika róża, czarna porzeczka, brokuły, czerwona papryka, kapusta), witamina D  (masło, tłuste ryby, śmietana, mleko, jaja, rybi tran); uwaga: witaminy dostarczane organizmowi z suplementów nie zastąpią witamin dostarczanych z pożywieniem – te są najlepiej przyswajalne i trudne do przedawkowania;

Mikrobiota – co to w ogóle jest?

W jelitach człowieka znajduje się ponad 1000 różnych gatunków bakterii, które łącznie z występującymi w tym organie grzybami oraz wirusami tworzą mikrobiotę jelitową. Mikroorganizmy jelitowe są kluczowe dla zachowania zdrowia. W drodze fermentacji uczestniczą w rozkładzie niestrawionych resztek pokarmowych, a produkty tych przemian -krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe – odżywiają komórki nabłonka jelitowego i determinują jego parametry morfologiczne, tj. liczbę komórek wyściełających kosmki i w kryptach. Wybrane rodzaje bakterii jelitowych produkują witaminy, głównie K oraz z grupy B, oraz zwiększają przyswajalność składników mineralnych. Udowodniono również, że pomagają zachować równowagę gospodarki lipidowej. Co istotne, bakterie jelitowe produkują śluz, który chroni nabłonek jelitowy przed kolonizacją drobnoustrojami chorobotwórczymi. Mikroorganizmy tworzące ekosystem jelitowy sprawnie i szybko eliminują szkodliwe antygeny obecne w świetle jelita, np. bakterie chorobotwórcze, niestrawione składniki pokarmowe. Jednocześnie obecność prawidłowej mikrobioty jelitowej gwarantuje wytworzenie odporności wobec bakterii pożytecznych i składników diety. Dzięki takim mechanizmom organizm nie wyzwala reakcji odpornościowych na pożywienie (za wyjątkiem alergii i nietolerancji) i własne bakterie jelitowe.

Mikrobiota – jak ją budować i chronić?

  • zadbaj o zdrowie jamy ustnej, bo nadmiar szkodliwych bakterii w tym miejscu przeradza się w choroby zapalne takie jak reumatoidalne zapalenie stawów czy choroby układu krążenia: unikaj słodyczy, często myj zęby, nie używaj płynów do pukania ust zawierających chloroheksydynę
  • najważniejszy etap rozwoju mikrobiomu człowieka przypada na pierwsze pięć lat życia człowieka; dlatego: nie bój się porodu naturalnego, karm piersią, pozwól dziecku poznawać bakterie z otoczenia, bawić się ze zwierzętami, spędzać jak najwięcej czasu na dworze i z innymi dziećmi  
  • unikaj antybiotyków, celiakia szczególnie ich nie lubi KLIK. Antybiotyki zwiększają zapadalność na inne choroby, w tym na astmę, alergie i AZS, niszczą florę bakteryjną
  • w domu nie używaj zbyt silnych preparatów bakteriobójczych do utrzymania czystości, unikaj mycia naczyń w zmywarce
  • dłubanie w nosie uznajemy za obrzydliwe i niehigieniczne, a przecież  to znakomita forma pobierania próbek z otoczenia
  • życie w mieście osłabia kontakt z dobroczynnymi bakteriami; dlatego spędzaj jak najwięcej czasu na łonie przyrody, zjadaj truskawki prosto z krzaczka na swojej działce, kupuj lokalną żywność od rolników na targu
  • stosowanie dobrych, sprawdzonych probiotyków bezglutenowych u pacjentów z celiakią pomaga odbudować mikrobiom
  • jadaj kiszone warzywa, fermentowane produkty mleczne, bezglutenowy chleb na zakwasie KLIK

Codzienny ruch to podstawa życia, zdrowego życia

Nie musisz wyczynowo biegać ani chodzić na siłownię. Dla utrzymania zdrowia i wspomagania odporności liczy się każda forma ruchu: chodzenie po schodach, spacer, zabawa z dziećmi na placu zabaw, chodzenie po górach, pływanie, jazda rowerem lub na rolkach, nordic walking, machanie ramionami i przysiady po każdych 40 minutach pracy przy komputerze itp. Liczy się systematyczność. Najlepiej, aby codziennie zapewnić sobie 45 minut ruchu w jakiejkolwiek postaci. To naprawdę proste, zacznij od dzisiaj 😁, tym bardziej że z wiekiem naturalnie tracimy mięśnie imamy tendencję do nadwagi, co też nie sprzyja odporności. Szczególnie warto zwrócić uwagę na podnoszenie ciężarów. Małe hantle można mieć w domu i ćwiczyć z nimi każdego dnia choćby po parę minut. Zamiast umawiać się w kawiarni na spotkanie (zwłaszcza w dobie pandemii Covid 19 KLIK), rozmawiaj z przyjaciółmi czy partnerami w interesach podczas spaceru po parku. Ruszaj się w jakikolwiek sposób, ale ruszaj się codziennie. Nie wymawiaj sie brakiem czasu – przecież w samych korkach spędzasz kilkadziesiąt minut dziennie! To czas, kiedy spokojnie dojdziesz do pracy na piechotę czy dojedziesz rowerem. 

Przeczytaj książkę „Była sobie odporność”

Sporo wskazówek i porad dotyczących wspomagania odporności znajdziesz we wspomnianej przeze mnie książce dr Jenny Macciochi „Była sobie odporność”. Wypatrzyłam ją na fejsbuku wydawnictwa Znak i natychmiast kupiłam. Nie żałuję, bo zdobyłam nowe wiadomości i ugruntowałam dotychczasową wiedzę o odporności w celiakii, o mikrobiocie człowieka, o aktywności fizycznej, śnie, odżywaniu. Szczególnie przemawia do mnie główna teza książki: żaden z „cudownych” sposobów na wspomaganie odporności nie zadziała w pojedynkę. 

Czy probiotyki naprawdę wspomagają odporność człowieka?

Nie musisz wyczynowo biegać ani chodzić na siłownię. Dla utrzymania zdrowia i wspomagania odporności liczy się każda forma ruchu: chodzenie po schodach, spacer, zabawa z dziećmi na placu zabaw, chodzenie po górach, pływanie, jazda rowerem lub na rolkach, nordic walking, machanie ramionami i przysiady po każdych 40 minutach pracy przy komputerze itp. Liczy się systematyczność. Najlepiej, aby codziennie zapewnić sobie 45 minut ruchu w jakiejkolwiek postaci. To naprawdę proste, zacznij od dzisiaj 😁, tym bardziej że z wiekiem naturalnie tracimy mięśnie imamy tendencję do nadwagi, co też nie sprzyja odporności. Szczególnie warto zwrócić uwagę na podnoszenie ciężarów. Małe hantle można mieć w domu i ćwiczyć z nimi każdego dnia choćby po parę minut. Zamiast umawiać się w kawiarni na spotkanie (zwłaszcza w dobie pandemii Covid 19 KLIK), rozmawiaj z przyjaciółmi czy partnerami w interesach podczas spaceru po parku. Ruszaj się w jakikolwiek sposób, ale ruszaj się codziennie. Nie wymawiaj sie brakiem czasu – przecież w samych korkach spędzasz kilkadziesiąt minut dziennie! To czas, kiedy spokojnie dojdziesz do pracy na piechotę czy dojedziesz rowerem. 

KOMENTARZE (1)

Witaminy 26/07/2022 18:32
Naprawdę świetny artykuł poruszający wszystkie kwestie, które powinny być wzięte pod uwage u każdego, kto boryka się z celakią i nie tylko!
Co nowego?

Instagram

Bądź na bieżąco

Newsletter

Zapisz się