Sanepid w czasie kontroli wykrył, że kukurydziane chipsy popcornowe marki Sonko, oznaczone jako bezglutenowe, zawierają ponad 50 ppm glutenu. To niemal trzykrotne przekroczenie normy dla produktów oznaczanych jako bezglutenowe, która wynosi do 20 ppm (20 mg glutenu na kilogram produktu). Trwa postępowanie wyjaśniające w tej sprawie, pobrano dodatkowe próbki do badań.
Dzisiaj (środa, 26 października 2022 r. ) Główny Inspektor Sanitarny wydał w tej sprawie ostrzeżenie publiczne na stronie internetowej i nakazał wycofanie wadliwej partii ze sprzedaży (patrz zdjęcie poniżej - puste półki w markecie Kaufland).
Gluten znaleziono w chipsach z przekreślonym kłosem o numerze partii 147.7 z datą minimalnej ważności 14.08.2023. Osoby z celiakią i alergią na gluten nie powinny jeść tych chipsów. Co prawda gluten wykryto w konkretnej partii produktu, ale dopóki Sonko nie wyjaśni źródła zanieczyszczenia, nie mamy pewności, że chipsy z inną datą są bezpieczne.
"Producent przeprowadził pełną identyfikację i identyfikowalność kwestionowanej partii produktu, sprawdził stany magazynowe dostępnych surowców, wyrobu gotowego. Firma podjęła także działania w celu ustalenia przyczyny zanieczyszczenia produktu glutenem we współpracy z dostawcami surowców. Dodatkowym badaniom pod kątem obecności glutenu poddane zostały kontrpróbki produktu i surowców. Producent uruchomił procedury wycofania produktu z rynku poprzez kontakt z poszczególnymi odbiorcami.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzą postępowanie wyjaśniające w tej sprawie oraz monitorują proces wycofania."
Nie wszystkie sklepy zdążyły wycofać chipsy ze sprzedaży. W dniu wydania komunikatu, wieczorem, znalazłam je w jednym ze sklepów spożywczych w Lesznie. Sprzedawcy nie wiedzieli nic o sprawie. Z kolei w Kauflandzie miejsce po chipsach było już puste.
Teraz czekamy na wyjaśnienie sprawy. Sonko to duży producent, dbający o bezpieczeństwo żywności, zatem bez trudu powinien ustalić źródło zanieczyszczenia. Zobaczymy również, co wykażą badania innych próbek tych chipsów, w tym paprykowych czy o smaku zielonej cebulki.
Zdarzało się w przeszłości, że jedno badanie kontrolne wykryło gluten w produkcie, a kolejne już nie potwierdziły obecności tego alergenu. Tak było w przypadku bezglutenowych płatków owsianych marki własnej Netto (patrz link poniżej).
Owe chipsy Sonko z glutenem są oznaczone dobrowolnym znakiem przekreślonego kłosa, kupionym od stowarzyszenia bezglutenowego z Warszawy. Produkty bezglutenowe, oznaczone tym konkretnym symbolem, są reklamowane przez stowarzyszenie jako najpewniejsze, jedyne prawdziwe,"certyfikowane" i rekomendowane osobom z celiakią.
Produkty z innymi znakami graficznymi przekreślonego kłosa były podważane ... By przeciwstawić się tym monopolistycznym działaniom, Bezglutenowa Mama rozpoczęła kampanię "Nie ma lepszych lub gorszych przekreślonych kłosów".
Przynajmniej 1-2 razy w roku dowiadujemy się o wykryciu glutenu w produktach oznaczonych jako bezglutenowe. Niektóre z tych produktów mają tzw. międzynarodowy i "certyfikowany" znak przekreślonego kłosa. Powinny mieć gwarantowaną bezglutenowość, ale tak nie jest. Niedawno gluten znaleziono w produktach z tym kłosem marki Roleski, w wafelkach Bontiki, w gotowych daniach LYOFOOD, a teraz w chipsach Sonko.
Dla sprawiedliwości: gluten wykryto również w produktach bez tegoż płatnego znaku": w posypce dekoracyjnej Biovegan, w mące gryczanej czy owsianej Denver Food, w cukrze kokosowym. Zdarzały się też błędne oznaczone etykiety w języku polskim, m. in. w drażetkach Lentilky.
Na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego (link poniżej) jest wyraźna informacja, która porządkuje wiedzę o znakowaniu żywności. W przepisach nie ma mowy o umieszczaniu znaków przekreślonego kłosa na produktach - bo są to znaki handlowe, dobrowolne, jak godło "Teraz Polska" i inne. Wystarczy napis "produkt bezglutenowy" i to jednoznaczne prawnie określenie (patrz poniżej).
"Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym żywność bezglutenowa traktowana jest w całości jako żywność ogólnego spożycia, co nie oznacza, że np. produkt danej grupy (np. suplement diety), nie może być oznakowany jako produkt (suplement) bezglutenowy.
Informacja, że żywność jest „bezglutenowa” lub „o bardzo niskiej zawartości glutenu” jest komunikatem dobrowolnym, jednak jeśli przedsiębiorca decyduje się na ich użycie musi spełniać wymagania prawa żywnościowego w szczególności przepisy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat nieobecności lub zmniejszonej zawartości glutenu w żywności.