Blog

Poradnik: dziecko z celiakią w przedszkolu i szkole w Polsce - 2023

01/09/2023

Poradnik: dziecko z celiakią w przedszkolu i szkole w Polsce - 2023

01/09/2023

Drukuj
UDOSTĘPNIJ

Nie taki diabeł straszny: dziecko z celiakią i na diecie bezglutenowej w przedszkolu i szkole

Obawiasz się, jak poradzi sobie w przedszkolu i szkole twoje dziecko z celiakią, na diecie bezglutenowej? Głowa do góry, nie taki diabeł straszny. Przy odrobinie wspólnego wysiłku dieta bezglutenowa w szkole da się pogodzić z brakiem świadomości u nauczycieli, rówieśników i ich rodziców.

Dorastanie z celiakią wiąże się z różnymi wyzwaniami, ale z odpowiednią edukacją i wsparciem, dzieci mogą nie tylko w pełni uczestniczyć w życiu przedszkolnym i szkolnym, ale także stają się silnymi orędownikami świadomości na temat celiakii. 

Potrzeba jednak trochę wysiłku, by uchronić celiaka przed dyskryminacją w środowisku rówieśniczym. Jak wesprzeć dziecko z celiakią w przedszkolu i szkole w Polsce? Oto poradnik dla rodziców, skorzystaj z cennych wskazówek, a dacie radę!

Celiakia - źródło lęków

Wiem to jako dziecko i jako mama: dorastanie z celiakią to ogromne wyzwanie. To, co dla większości dzieci jest normalne, dla dzieci chorych na celiakię, będących na diecie bezglutenowej, bywa źródłem lęków i niepewności. Wycieczki, szkolne obiady, wyjścia do pizzerii czy piekarni, urodzinki i uroczystości w klasie - wszędzie czyha gluten. Strach przed zakażeniem może sprawić, że dzieci poczują się gorsze i odizolowane.

Na szczęście edukowanie innych dzieci i nauczycieli w dużym stopniu zapobiega dyskryminacji i przypadkowemu zjedzeniu glutenu. Zacznij od razu!

Celiakia - źródło lęków

Nie przyjmuj roszczeniowej ani uniżonej postawy wobec przedszkola, lecz partnerską. Jednocześnie dbaj o godność swoją i dziecka, o jego prawa. 

Przed I dzwonkiem

Jeszcze zanim Twoje dziecko z celiakią lub na innej diecie eliminacyjnej trafi do przedszkola lub szkoły, umów się na rozmowę z dyrekcją i wychowawcą klasy/grupy, a także z intendentką. Opowiedz im o celiakii, o leczeniu dietą, potrzebie wspierania w codziennych sytuacjach rówieśniczych. 

Porozmawiaj o możliwościach zapewnienia dziecku posiłków bezglutenowych, o kosztach wyżywienia, organizacji bezpiecznych wycieczek, paczkach mikołajkowych. Zadeklaruj chęć życzliwej współpracy i przekaż LIST do nauczyciela dziecka z celiakią. Jednocześnie nie daj się zbyć, walcz o swoje dziecko na diecie bezglutenowej. 

Przed I dzwonkiem
POBIERZ LIST do nauczyciela dziecka z celiakią

Bez gluten i stresu - zostań mistrzem planowana

Koniec ze spontanem ...Dieta bezglutenowa w przedszkolu i szkole to moc roboty. Musisz nauczyć się planować zakupy i gotowanie z 1-2 tygodniowym wyprzedzeniem. Jeśli zdecydujesz się na przynoszenie do przedszkola posiłków bezglutenowych (przedszkole nie ma prawa odmówić tej opcji), weź od dietetyczki tygodniowe menu lub ustal z dzieckiem, co ono chce jeść. Wtedy łatwiej zaplanujesz zakupy i swój rozkład zajęć.

Jeśli danego dnia ugotujesz w domu zupę pomidorową (lub inną), od razu zamroź kilka porcji w słoiczkach, by w razie potrzeby mieć je zawsze pod ręką. Podobnie z sosem bolońskim, pyzami drożdżowymi czy gulaszem. Myśl przyszłościowo :), a dzięki temu zaoszczędzisz sporo czasu. Nie martw się: odpieczona pizza czy drożdżówka jest równie pyszna, co świeża, Twoje dziecko i tak będzie zachwycone.

Bądź w stałym kontakcie z wychowawcą i szefową kuchni, by wiedzieć o planowanych urodzinkach z tortem, pączkach na Tłusty Czwartek czy lodach z okazji dnia dziecka. Dzięki temu zdążysz sama coś upiec lub zamówić w internetowej piekarni (m. in. Sweet-fit.pl, Putkabezglutenu.pl, Sklep.Balviten.com/pl/, Pizzanaturalna.pl).

Na bieżąco sprawdzaj, czy pudełeczko z bezglutenowymi słodyczami, przechowywane w biurku nauczycielki, jest pełne. W razie potrzeby uzupełniaj je z wyprzedzeniem. 

Bez gluten i stresu - zostań mistrzem planowana

To Ty przeprowadź lekcję o celiakii

  • Nie czekaj, aż nauczyciel opowie grupie o celiakii, o diecie bezglutenowej i innych dietach eliminacyjnych
  • Przecież nikt nie zna się na tym lepiej od Ciebie i Twojego dziecka!
  • Umów z nauczyciele termin i do dzieła!

Musisz wiedzieć

Jeśli posiłki, w tym obiady, dostarcza do przedszkola lub szkoły firma cateringowa, bądź czujna! Zazwyczaj oznacza to bardzo duże ryzyko powstania zanieczyszczeń krzyżowych glutenem, co z pewnością odczuje Twoje dziecko. Jeśli nie masz zaufania do takiej firmy, nie ryzykuj. Dla zdrowia dziecka sama szykuj dla niego posiłki: do odgrzania w przedszkolu lub w termosie - do szkoły. 

Od 2022 r. szkoły muszą zapewnić uczniom zjedzenie gorącego posiłku CZYTAJ WIĘCEJ. W przypadku dzieci z celiakią pozostaje to pustym przepisem. 

Musisz wiedzieć

Gdy dziecko zje gluten

Może się zdarzyć, że Twoje dziecko z celiakią w przedszkolu lub w szkole nieświadomie zje gluten (lub świadomie po niego sięgnie, by nie czuć się innym, odizolowanym od rówieśników). Co wtedy zrobić?

Nie martw się. Pojedyncza ekspozycja na gluten nie wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem odległych powikłań. Naucz dziecko, by zawsze mówiło nauczycielowi, gdy poczuje się źle (ból brzucha, biegunka, nudności itp.).

Uzgodnij z nauczycielem, by ocenił sytuację i w razie potrzeby zadzwonił do Ciebie. Upewnij się, że w szkole są Twoje aktualne dane kontaktowe.

Gdy dziecko zje gluten

Gdy dziecko świadomie zje gluten, nie obwiniaj go i nie karz. Spokojnie rozmawiaj, pytaj o emocje. Razem pomyślcie, jak temu zapobiegać w przyszłości (np. więcej atrakcyjnych przekąsek w śniadaniówce).

Ryzykowne sytuacje

  • masa solna, pieczenie ciasteczek - zazwyczaj nauczyciel planuje zajęcia z mąką pszenną, dlatego z wyprzedzeniem zapytaj, czy można dostosować przepisy tak, aby były bezpieczne dla Twojego dziecka  
  • odwiedziny pszczelarza, wyjście do biblioteki, na konkurs czy zawody sportowe - w takich sytuacjach dorośli lubią częstować dzieci słodyczami, np. chlebem z miodem, cukierkami, drożdżówkami; uprzedź dziecko, by nie sięgało po te przekąski; poproś nauczyciela, by na wszelkie wyjścia poza przedszkole/szkołę zabierał bezglutenowe pudełeczko ze słodyczami
  • ognisko z pieczeniem kiełbasek - musisz przygotować dla dziecka bezglutenową kiełbaskę i poinstruować nauczyciela, jak bezpiecznie ją usmażyć czy ułożyć na grillu; upewnij się, że nauczyciel zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności za zdrowie dziecka w przypadku zanieczyszczenia posiłku glutenem
  • niespodzianki od innych rodziców - bywa, że tata piekarz lub mama - producentka lodów czy właścicielka pizzerii nieoczekiwanie zechce sprawić całej klasie niespodziankę; jeśli o tym nie wiesz i nie przygotujesz na dany dzień zamiennika dla dziecka, dla niego będzie to bardzo trudne; dlatego na wywiadówce na początku roku powiedz rodzicom o diecie i poproś o współpracę, zostaw swój numer telefonu
Ryzykowne sytuacje
dziecko na diecie bezglutenowej w przedszkolu i szkole

Wsparcie dla dziecka - 8 kroków

Dziecko z celiakią w przedszkolu i szkole jest zdane samo na siebie. Pomóż mu wejść w świat z pewnością siebie, oferuj wsparcie na każdym kroku:
  1. Edukacja  - dziecko musi mieć dostosowaną do wieku wiedzę o glutenie, diecie bezglutenowej i zamiennikach
  2. Zakupy - naucz je czytania etykiet, razem chodźcie na zakupy i ćwiczcie bezpieczne wybory
  3. Scenki - odgrywajcie scenki: co powiedzieć, gdy ktoś proponuje glutenowe jedzenie lub pyta o chorobę; trening czyni mistrza!
  4. Zamienniki - pokazuj dziecku, że istnieją bezglutenowe zamienniki wszystkich produktów
  5. Gotowanie - wspólne szykowanie i jedzenie atrakcyjnych posiłków czy wypieków wspiera zdrowe wybory żywieniowe, uczy akceptacji diety bezglutenowej i nowego stylu życia
  6. Emocje - zachęcaj do rozmowy o trudnych sytuacjach, o uczuciach i doświadczeniach; wspieraj, nie oceniaj
  7. Restauracje - całą rodziną bywajcie raz po raz w restauracji, by dziecko uczyło się, jak zamawiać bezglutenowe posiłki
  8. Mocne strony - wspieraj mocne strony dziecka, zachęcaj do wielu aktywności i do pełnego uczestnictwa w życiu rówieśników; Twoją rolą jest zadbanie o posiłki dla dziecka poza domem
Wsparcie dla dziecka - 8 kroków
balviten produkty bezglutenowe do przedszkola

Zamienniki glutenu

Pamiętaj, że istnieją bezglutenowe zamienniki niemal wszystkich produktów pszennych. Niech wie o tym Twoje dziecko, niech zna te smaki, by nie czuło się dyskryminowane, by nie sięgało po przekąski od kolegów. Oto kilka przykładów:

  • bezglutenowe princeski, oreo, pieguski, delicje, markizy, knoppersy itd. - szukaj ich w ofercie marki Dr. Schär
  • świeże bezglutenowe bagietki, rogale mleczne z maczkiem, paluszki, precle, wrapy - marka Balviten
  • bajgle, hot-dogi, kajzerki, bulki pita - marka Incola
  • świeże pączki, drożdżówki, muffinki, kokosanki - marka Putka Bez Glutenu
  • gotowe dania, zupki chińskie bezglutenowe, atrakcyjne słodycze - sklep Jedzbezglutenu.pl
Zamienniki glutenu
sklep bezglutenowy jedzbezglutenu.pl
Najtańszy internetowy sklep bezglutenowy - JedzBezGlutenu.pl - zobacz te smakołyki

Pamiętaj, że dziecku z celiakią w przedszkolu i szkole nie zawsze będzie cudownie i różowo, nawet jeśli staniesz na przysłowiowej głowie. Przygotuj siebie i dziecko na różne trudności, na reakcje rówieśników czy nietaktowne podejście nauczycieli bądź innych rodziców. Nawet wtedy buduj pozytywny wizerunek diety bezglutenowej i relacji międzyludzkich. Pokaz dziecku, że zawsze jesteś po jego stronie i ucz życzliwego rozwiązywania trudności. 

Ogromnym wsparciem dla dzieci i młodzieży z celiakią są spotkania w grupie rówieśników na diecie bezglutenowej, przede wszystkim kolonie z Bezglutenową Mamą W 2023 r. odbyły się trzy takie turnusy, w tym jeden we Włoszech: kolonie bezglutenowe z Dr. Schär.


Jeśli ten artykuł był dla Ciebie pomocny, wypijmy razem dobrą kawę :), by portal Bezglutenowamama.pl niósł jeszcze więcej dobra i smaku w bezglutenowy świat :)

Postaw mi kawę na buycoffee.to


KOMENTARZE

Co nowego?

Instagram

Bądź na bieżąco

Newsletter

Zapisz się