Dzień dobry, mam u siebie rodzinę z Ukrainy z dzieckiem na diecie bezglutenowej. Chciałabym, aby dzieci były zdrowo i smacznie żywione, a nie mam doświadczenia w diecie bezglutenowej. Proszę o poradę, co najlepiej kupić? Gdzie robić zakupy? Na co zwrócić uwagę?

Od razu odpowiadam na ten list, gdyż takich pytań jest z pewnością więcej. Wiele rodzin stać na zapewnienie drogiej żywności bezglutenowej swoim gościom z Ukrainy, nie apelują o przekazanie żywności, ale potrzebują wskazówek podczas zakupów. Oto poradnik dla osób, które goszczą uchodźców z Ukrainy, chorych na celiakię czy z alergią na gluten. Dla ułatwienia zamieszczam galerię zdjęć bezpiecznych produktów z poszczególnych sieci.

klik klik – rozpoczęły się zapisy na najdłuższe w polsce kolonie bezglutenowe 2022

Dieta bezglutenowa w celiakii – podstawowe zasady
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

celiakia to choroba całego organizmu, trwa przez całe życie; jest przenoszona genetycznie; jedynym lekarstwem jest rygorystycznie przestrzegana dieta bezglutenowa; u osoby chorej nawet okruszek chleba pszennego może wywołać zmiany zapalne w jelitach;
w diecie bezglutenowej bezpiecznych jest wiele ogólnodostępnych i tanich produktów, ale trzeba umieć je znaleźć i właściwie odczytać etykietę (patrz niżej)
wiele zwykłych, wydawałoby się „czystych” i bezglutenowych produktach zawiera gluten lub jego drobinki (nawet one są groźne dla osoby z celiakią), np. mrożone warzywa, kostki rosołowe, wędliny, przyprawy, konserwy, wędliny itd., dlatego przed zakupem zawsze przeczytaj etykietę, bo gluten może być wszędzie, nawet w keczupie
jedzenie dla osoby z celiakią można przygotowywać w tej samej kuchni, w tych samych naczyniach (oprócz tostera czy miksera), ale trzeba przestrzegać kilku ważnych zasada (ramka niżej)
sypkie produkty bezglutenowe (kasze, mąki, płatki, bułka tarta), a także pieczywo muszą być przechowywane w osobnym pojemniku lub szafce
paczkowane pieczywo bezglutenowe z marketu ma długi termin przydatności, czasem jest twarde i czerstwe – to naturalne, wystarczy je odświeżyć na parze jak pyzy lub podgrzać w piekarniku jak grzanki; istnieją też specjalistyczne piekarnie bezglutenowe w dużych miastach (niektóre mają sprzedaż wysyłkową – np. Putka Bez Glutenu, Balviten), które oferują świeże pieczywo, ciastka, pączki, drożdżówki, pizzerki itd.
osoby z celiakią mają czasem dodatkowe nietolerancje pokarmowe, spytaj o to: mleko, laktoza, jaja, soja, kakao, sezam, seler, ryby itd.
najlepszym zamiennikiem mąki pszennej jest tak zwany mix B Balvitenu (w Stokrotce, Auchan) i Dr. Schär (w Rossmannie, Kauflandzie, Auchan)

Jak robić bezglutenowe zakupy?
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

większość zakupów bezglutenowych można zrobić w dyskontach, największy wybór jest w Netto, Biedronce, Lidlu, a także w Kauflandzie, Intermarche, Auchan; są tam wędliny, pieczywo, mąki, makarony, ciastka, a nawet pierogi i kluski oznaczone jako produkty bezglutenowe
zabronione są produkty wytworzone z: pszenicy (durum, semolina, seitan), żyta, pszenżyta, jęczmienia, zwykłego owsa lub zawierające ich dodatek albo tzw. zanieczyszczenia krzyżowe (na etykiecie jest wtedy napisane: produkt może zawierać, gluten, zboża, pszenicę itp.)
bezpieczne są: świeże warzywa i owoce, mięso, świeże i mrożone ryby (bez panierki), jaja, oleje i oliwy, masło, ser żółty, twaróg, serki topione, soki owocowe 100%, herbaty czarne i smakowe dobrej jakości, kawa naturalna i mielona 100%
ryzykowne są: produkty wytworzone ze zbóż bezglutenowych, takich jak kukurydza, ryż, gryka, proso, amarantus itp. – gdyż bardzo często są zanieczyszczone glutenem; moja rada: wszystkie produkty zbożowe dla osoby z celiakią kupuj tylko wtedy, gdy na etykiecie jest wyraźny napis PRODUKT BEZGLUTENOWY, np. chrupki kukurydziane bezglutenowe, mąka gryczana bezglutenowa, chleb bezglutenowy, mąka ziemniaczana bezglutenowa, płatki kukurydziane bezglutenowe itd.
owies jest dozwolony w diecie bezglutenowej, ale pod warunkiem, że jest wyraźnie oznaczony jako owies bezglutenowy
uwaga na dodatki, takie jak drożdże suszone, proszek do pieczenia, soda oczyszczona, cukier waniliowy itp. – nie kupuj tych zanieczyszczonych glutenem
osoba z celiakią nie może jeść pieczywa, ciastek, pizzy, pierogów ani żadnych dań mącznych wytwarzanych w zwykłych cukierniach, piekarniach czy pierogarniach, gdzie „na okrągło” pyli mąka pszenna
nabiał jest zazwyczaj bezpieczny, ale uwaga na ziarna w jogurtach, tanie wyroby seropodobne

klik klik – poradnik: jak robić zakupy bezglutenowe? Jak znaleźć gluten na etykiecie?

Jakie produkty bezglutenowe kupić na początek?
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

mąka – mix B (marki Balviten lub Dr. Schär) – do naleśników, klusek, pierogów, pizzy, zagęszczania sosów, panierowania, ciasteczek, ciast drożdżowych i na proszku
makaron bezglutenowy (nitka rosołowa, spaghetti)
pieczywo bezglutenowe o długim terminie ważności; uwaga: chleb w Lidlu i Biedronce nie należy do najlepszych na rynku, choć smakuje wielu osobom
świeże pieczywo bezglutenowe, kupowane w miejscowych piekarniach specjalistycznych lub w sklepach internetowych Balviten lub Putka Bez Glutenu
płatki owsiane bezglutenowe (do owsianek, zagęszczania zup, panierowania kotletów itp.)
wędliny paczkowane, oznaczone jako bezglutenowe
ciasteczka, cukierki, przekąski oznaczone jako bezglutenowe
ogólnodostępne słodycze, bezpieczne w diecie bezglutenowej: TikTaki, czekolady Goplany, ŚmiejkiŻelki, słodycze Nimm2, Toffifee
dodatki: bezglutenowy proszek do pieczenia, soda oczyszczona Dr Oetker, drożdże suszone (Drożdże Babuni, Oetker, marki Kaufland, inne są zanieczyszczone glutenem)
kisiele, budynie bezglutenowe

Sprawdzone sklepy stacjonarne i internetowe z żywnością bezglutenową
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

SKLEPY STACJONARNE

Netto (ma specjalny regał ze zdrową żywnością): chleb, makarony, ciastka, przekąski, wafle ryżowe, białe kiełbaski, parówki, kilka rodzajów szynki, płatki owsiane bezglutenowe, mąka ziemniaczana bezglutenowa, większość mrożonych warzyw i owoców, lody bezglutenowe Anita i Grycan, kabanosy np. Tarczyński, mąka kukurydziana bezglutenowa, andruty, kakao
Biedronka: chleb, wafle ryżowe, makarony, wędliny, gotowa pizza bezglutenowa, większość mrożonych warzyw i owoców, kabanosy
Lidl: chleb, makaron, wafle ryżowe, bogaty wybór wędlin, niektóre czekolady ekwadorskie, mąka kukurydziana i ryżowa (oznaczone jako bezglutenowe), kakao
Rossmann: mix B, chleb, ciasteczka, precelki, żelki bez cukru,
Kaufland: mąki, chleb, mrożone dania bezglutenowe marki Dr. Schär, mąki, wędliny paczkowane
Intermarche: chleb, makaron, ciasteczka, mrożone dania bezglutenowe marki Dr. Schär, kluski marki Jawo, mąki, proszek do pieczenia i cukier waniliowy (marki Celiko), wędliny paczkowane
Auchan, Carrefour: pierogi bezglutenowe Mateo, chleb, makarony, ciastka, proszek do pieczenia, budynie i kisiele, kakao, cukierki, wędliny paczkowane
WOLNA piekarnia bezglutenowa (Poznań, Wrocław, Komorniki, Łódź)

SKLEPY INTERNETOWE

Jedzbezglutenu.pl
FriendlyFoodShop.pl
Balviten
Sano Gluten Free
Putka Bez Glutenu (świeże pieczywo i ciasta bezglutenowe, bułka tarta, groszek ptysiowy)

klik klik – wojna w ukrainie. jak skutecznie pomóc rodzinom bez glutenu?

Jak przygotować kuchnię pod kątem diety bezglutenowej?
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

w kuchni wydziel miejsce na przygotowywanie dań bezglutenowych – takie, gdzie najrzadziej szykujesz potrawy z mąki (miksujesz ciasta, panierujesz itp.)
górną szafkę (lub plastikowe pudełko) starannie umyj i umieść tam sypkie produkty bezglutenowe, ściereczkę bawełnianą z pieczywem, deskę do krojenia pieczywa oraz maselniczkę, a także słodycze i przekąski
jeśli niektóre produkty przesypujesz z oryginalnych opakowań do słoiczków, naklej na nie oznaczenia „bez glutenu” lub jakieś naklejki, np. serduszka (cokolwiek znajdziesz u dziecka w biurku)
zawartość szafki pokaż dorosłej osobie (np. mamie dziecka z celiakią), by podczas Twojej nieobecności potrafiła sama skorzystać z kuchni
musisz mieć osobne niektóre sprzęty (tylko te, których faktycznie będziesz używać, nie inwestuj od razu w całe wyposażenie kuchni): toster, mikser, gofrownica, łopatki drewniane do naleśników, sitko do makaronu, deska do krojenia pieczywa
na najwyższej półce lodówki ustaw produkty przeznaczone wyłącznie dla osoby z celiakią: osobny słoik dżemu, pasztety bezglutenowe, pudełko z szynką, maselniczkę, parówkami itp.
możecie korzystać z tych samych garnków, talerzy, sztućców itp.

Gotujemy i podajemy posiłki bezglutenowe
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

Najlepsza jest prostota: lepiej przygotować proste danie ze 100% pewnych bezglutenowych produktów, niż wymyślną potrawę z wyszukanych składników zanieczyszczonych glutenem
Sprawdź etykietę każdego składnika, zanim go użyjesz. Jeśli ma ostrzeżenie, że ZAWIERA lub MOŻE ZAWIERAĆ pszenicę, jęczmień, żyto, owies, zboża, gluten – nie używaj go
Najłatwiej przygotowywać dla całej rodziny niemal identyczne posiłki, by nie gotować dwóch obiadów, dwóch kolacji itp.; mogą to być zupy na bazie ziemniaków, ryżu, warzyw; sosy zagęszczane mąką ziemniaczaną bezglutenową; pieczone lub gotowane mięsa i surówki przygotowane bez glutenu
Bezglutenowe danie szykuj jako pierwsze, na czystym blacie i na czystej desce (panierowanie, krojenie, pieczenie, smażenie na świeżo nalanym oleju itp.)
Przygotowane dania bezglutenowe przykryj folią i ustaw z dala od glutenowych potraw
Bezglutenowe potrawy oraz produkty podawaj dziecku bezpośrednio do jego stolika, ułożone zawsze na osobnym talerzu i przykryte ściereczką lub szklaną pokrywką
Bezglutenowe dania odpiekaj w piekarniku okryte folią aluminiową, na nieużywanym papierze do pieczenia
Bezglutenowy makaron odcedzaj na czystym, osobnym sitku
Dziecko musi dostać wszystkie produkty jako osobną, wydzieloną porcję nałożoną z nowego opakowania, np. dżem, płatki bezglutenowe, wędliny, masło
Lepienie pierogów, klusek, kopytek itp.– bezglutenowe jako pierwsze, dalej postępuj jak w pkt 2 i 3
Wyrabianie ciasta na naleśniki, placuszki, racuchy itp. – tak jak w pkt 1 i 2 i 3
Bezglutenowy chleb – ukrój jako pierwszy na osobnej deseczce i czystym nożem, ułóż na czystym talerzu, przykryj i zanieś bezpośrednio do stolika dziecka
Pieczywo bezglutenowe bardzo szybko czerstwieje, dlatego należy je wykładać krótko przed posiłkiem i szczelnie okrywać serwetką
Ważne jest taktowne zachowanie – brak współczujących komentarzy wobec dziecka

Przykładowe dania dla dzieci i dorosłych z celiakią
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

ŚNIADANIE

jajecznica, pieczywo z masłem, wędlina, dowolne świeże warzywa, herbata, woda, mleko lub kakao
owsianka bezglutenowa (lub jaglanka, gryczanka) z owocami, miodem
kanapki (chleb lub bułki) z wędliną, żółtym lub białym serem, warzywa
parówki na ciepło, pieczywo z masłem, warzywa
tosty bezglutenowe (z chleba lub bułek), warzywa

OBIAD

krupnik z kaszą jaglaną, kotlety mielone panierowane w płatkach owsianych bg lub bułce tartej bg, surówka z kiszonej kapusty, woda
pomidorowa z ryżem, pieczeń drobiowa, sos zagęszczony bg mąką ziemniaczaną, ziemniaki, marchewka z jabłkiem
ogórkowa z ziemniakami, spaghetti bolońskie, woda, ogórki kiszone
rosół z makaronem bg lub z ryżem, kotlety drobiowe w panierce bezglutenowej, gotowane brokuły, marchewka, kalafior
zupa warzywna, gołąbki w sosie pomidorowym
gotowa pizza bezglutenowa z Biedronki

PODWIECZOREK

lody bezglutenowe Grycan z bitą śmietaną (ubij mikserem kremówkę)
świeże owoce w każdej postaci
budyń, kisiel, galaretka (bezglutenowe) + owoce świeże lub mrożone
gotowe ciasteczka lub przekąski bezglutenowe
naleśniki z maki bezglutenowej z owocami, czekoladą lub dżemem lub syropem klonowym/miodem
racuszki bezglutenowe
kopytka z masłem, cukrem i cynamonem
pieczone jabłka

KOLACJA

makaron bezglutenowy z warzywami
kanapki
kiełbaski
hamburger domowy
zapiekanki bezglutenowe domowe
szaszłyki
szakszuka

Kto pomaga uchodźcom z Ukrainy na diecie bezglutenowej?
Poradnik dla osób, które goszczą Ukraińców na diecie bezglutenowej

Wybuch wojny w Ukrainie i dramat mieszkańców oraz uchodźców uruchomił łańcuszek pomocy, również dla rodzin z celiakią. Wielkie serca, ogromne chęci i otwarte portfele. Pisałam już o tym: najcenniejsza jest konkretna, celowana pomoc – przeczytaj więcej KLIK – Wojna w Ukrainie. Jak skutecznie pomóc rodzinom bez glutenu.

Dlatego nie idź na żywioł. Włącz się do akcji, które już mają opracowaną strategię, plan działania, kontakty. Oto przykładowe inicjatywy:

sklep Jedzbezglutenu.pl , z inicjatywy swoich klientek, pod patronatem Bezglutenowej Mamy, uruchomił cyklicznie sprzedaż BEZGLUTENOWEGO PAKIETU DLA UCHODŹCY Z UKRAINY – klik , pakiety trafiają do punktów recepcyjnych na granicy. Pakiety nie są dostępne w stałej sprzedaży, ale sklep wystawia je w momencie, gdy w danym punkcie recepcyjnym skończą się zapasy.
konwój Bezglutenowej Mamy z żywnością bezglutenową i niskobiałkową trafił w niedzielę 6 marca do Stryja w Ukrainie, tam powstał magazyn dla rodzin z celiakią, które mogą się zgłaszać i zaopatrywać bezpłatnie w żywność (pieczywo, mąki, bakalie, płatki owsiane, mleko bez laktozy, wafle ryżowe, płatki śniadaniowe, ciasteczka, makarony)
Stowarzyszenie Przyjaciół Bezglutenowej Mamy, wspólnie z wolontariuszami, koordynuje pomoc dla podopiecznych domów dziecka i placówek dla dzieci z niepełnosprawnościami, wkrótce zostanie uruchomiona zbiórka na konto na ten cel