Pediatrzy zalecają, by gluten do diety dziecka wprowadzić w 5-6 miesiącu. Rodzice alergicy i chorzy na celiakię powinni zaczekać, aż maluch skończy rok. W obu przypadkach gluten wprowadza się stopniowo, małymi porcjami i bacznie obserwuje się reakcję dziecka. Gdy organizm zaprotestuje, dziecko powinno przejść na dietę bezglutenową. To nic trudnego – menu bezglutenowego niemowlaka może być bardzo bogate.
Odstawienie glutenu
Tak naprawdę dieta bezglutenowa niemowlaka niewiele różni się od diety małego dziecka na tradycyjnej diecie. Eliminujemy tylko produkty zawierające pszenicę, kaszę mannę, orkisz, jęczmień, żyto i zwykły owies (w niektórych sklepach można już kupić specjalny owies bezglutenowy, oznaczony jako bezglutenowy). Odstawiamy także wszystkie produkty, które mogą zawierać śladowe ilości tych zbóż (nawet chrupki kukurydziane bez wyraźnego napisu „produkt bezglutenowy”). Do diety wprowadzamy m. in. ryż, ziemniaki, kukurydzę, mączkę chleba świętojańskiego, amarantus, grykę, teff, bezglutenowy owies .
Ten sam jadłospis
Menu powinno obfitować we wszystkie składniki pokarmowe, ma być urozmaicone, kolorowe i apetyczne. Jadłospis należy ułożyć zgodnie z kalendarzem żywienia niemowląt. Oznacza to, że poszczególne grupy pokarmów wprowadzamy w tym samym czasie, co u wszystkich niemowląt. W odpowiednim momencie na talerzu maluszka powinny znaleźć się jajka, tłuszcze, poszczególne rodzaje mięs, rozmaite warzywa, rośliny strączkowe, pieczywo (bezglutenowe) itp. Zamiast glutenowych zbóż wprowadzamy jednak bezglutenowe zamienniki.
Gotowe produkty bezglutenowe
Co podawać bezglutenowemu niemowlakowi zamiast kaszki manny? Jako bezglutenowa mama z 36 – letnim doświadczeniem zapewniam, że wybór jest ogromny. W sklepach można znaleźć gotowe kaszki owocowe ryżowe i mleczne dla niemowląt, oznaczone jako bezglutenowe. W diecie bezglutenowego niemowlaka świetnie sprawdzi się także Bebilon Aerlac – bezglutenowy produkt zbożowy. Nie zawiera glutenu, białka mleka krowiego ani soi, jest za to pełen wartościowych składników. Można go serwować jako samodzielną kaszkę (po rozmieszaniu z wodą), zagęszczać nim desery i zupki, dodawać do wypieku bezglutenowego pieczywa. Nie jest słodki, więc nie wprowadzi do potraw słodkiego smaku.
Bezglutenowe słoiczki
Bezglutenowe mamy mogą korzystać z gotowych dań w słoiczkach. Większość producentów oferuje deserki, soki i dania obiadowe oznaczone napisem „produkt bezglutenowy”. Należy uważnie czytać etykiety gotowych dań dla niemowląt. Zdarza się, że posiłki są wzbogacone kaszką manną, zabronioną w diecie bezglutenowej. Z kolei dania dla starszych dzieci bywają wzbogacone np. glutenowym makronem. Należy więc sprawdzać skład produktów i wybierać te bezpieczne.
Specjalne produkty dla niemowląt, takie jak mleka w proszku, kleiki, kaszki ryżowe i owocowe zazwyczaj są oznaczone jako produkty bezglutenowe. Jeśli jednak na kaszce czy kleiku zabraknie takiego oznaczenia, zrezygnujcie z zakupu. Na sklepowych półkach można bowiem znaleźć kleiki ryżowe, które zawierają śladowe ilości glutenu. One są niedozwolone w diecie bezglutenowej.
Na zanieczyszczenia glutenem nie pozwalają sobie natomiast duże, renomowane firmy specjalizujące się w żywieniu niemowląt i małych dzieci. Jeśli oferują produkt bezpieczny w diecie bezglutenowej, wyraźnie oznaczają to na etykiecie.
Pieczywo na każdym roku
Dziś nie ma żadnego kłopotu z kupnem bezglutenowego pieczywa. Oferują je niemal wszystkie markety (Lidl, Netto, Rossmann, Biedronka, Carrefour, Tesco, Intermarche, Real, Auchan). Większość sklepowego pieczywa bezglutenowego jest sucha i trudno zjadliwa, więc wymaga odparowania, zgrzankowania lub podpieczenia. I wtedy smakuje wybornie. Ale najlepsze jest świeże pieczywo bezglutenowe, najlepiej domowe lub z piekarni Putka bez glutenu czy Balviten (dostępne przez Internet).
Bez problemu kupimy dziś także specjalistyczne bezglutenowe mąki i przekąski. Szukajcie w sklepach produktów oznaczonych przekreślonym kłosem lub zaopatrujcie się w sklepach internetowych oraz u producentów (Glutenex, Balviten, Incola, Schaer, Amarello, Celiko itp.). Osobiście zachęcam do domowego wypieku bezglutenowego pieczywa – będzie zdrowsze, smaczniejsze i to my zdecydujemy, jakich użyć składników.
Prowokacja glutenem
Prowokację glutenem, a więc próbę ponownego wprowadzenia glutenu do diety, zazwyczaj przeprowadza się gdy dziecko skończy 3 lata. Zawsze musi ona przebiegać pod nadzorem gastroenterologa dziecięcego. Na efekty trzeba czasem poczekać kilka miesięcy.
Pierwsze badanie w kierunku przeciwciał w kierunku celiakii wykonuje się po pół roku prowokacji glutenem. Dzieci będące pod opieką poradni gastroenterologicznej świadczącej usługi w ramach umowy z NFZ mają zagwarantowane bezpłatne badania przeciwciał. Na własne życzenie rodzice mogą wykonać płatne badania genetyczne (koszt około 400 zł). Moim zdaniem szkoda na to pieniędzy.